Κλεμμένη δόξα
Ποιητικοί «ψίθυροι» του χτες και «κραυγές» του σήμερα. H ποιητική συλλογή «Κλεμμένη δόξα» περιέχει 20 σημερινά ποιήματα «κραυγές» και 11 παλιά ποιήματα «ψιθύρους» μελοποιημένους από τον πιανίστα και συνθέτη Πέτρο Μπεράτη. Οι χτεσινοί «ψίθυροι» και οι σημερινές «κραυγές» ζουν αρμονικά, διότι στην ουσία λένε τα ίδια λόγια για την περιπέτεια της ανθρώπινης ζωής. Αλλάζει μόνο η έκφραση. Χαμηλών τόνων στα ποιήματα του χτες, σκληρή στα ποιήματα του σήμερα.
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Την Κυριακή 29 Απριλίου έγινε η κεντρική παρουσίαση της «Κλεμμένης Δόξας» στην Αθήνα στην κατάμεστη από βιβλιόφιλους αίθουσα εκδηλώσεων της Ένωσης Συντακτών.Την ποιητική συλλογή παρουσίασε η ποιήτρια μαζί με την εκδότρια Κέλλυ Ιωαννίδου, με τον πολλά χρόνια μάχιμο του πολιτιστικού ρεπορτάζ δημοσιογράφο Παναγιώτη Μήλα και με τον παραγωγό μουσικών ραδιοφωνικών εκπομπών Βασίλη Αντωνάκη έναν από τους δημιουργούς της ελεύθερης ραδιοφωνίας και του μουσικού ραδιοφώνου.
Ποιήματα της «Κλεμμένης Δόξας» απάγγειλε η δημοσιογράφος και ηθοποιός Ειρήνη Αϊβαλιώτου δημιουργός και υπεύθυνη της πολιτιστικής ιστοσελίδας CATISART.GR.
Με εύστοχες παρεμβάσεις μίλησαν για την ποιητική συλλογή και την ποιήτρια ο παλαίμαχος δημοσιογράφος Νίκος Πολίτης και η δημοσιογράφος και βουλευτής Σοφία Βούλτεψη δημιουργός και υπεύθυνη της ηλεκτρονικής εφημερίδας «Ελεύθερη Ζώνη».
Με μοναδικές μουσικές ερμηνείες, με απαγγελίες και θεατρικά «σκετς» παρουσίασαν τα μελοποιημένα ποιήματα της «Κλεμμένης Δόξας» οι καλλιτέχνες:
*Πέτρος Μπεράτης συνθέτης των τραγουδιών καθηγητής του πιάνου, της σύνθεσης, των θεωρητικών και της φωνητικής, βραβευμένος δύο φορές για τις συνθέσεις του από το Ευρωπαικό Κέντρο Δελφών και από την εταιρία Χορωδία-Ορχήστρα Νέων.
*Νατάσα Παπαδοπούλου-Τζαβέλλα ερμηνεύτρια τραγουδιών ευρείας γκάμας με πολύχρονη εξαιρετική θητεία στο πολιτικό και αντιστασιακό τραγούδι στο πλευρό του αείμνηστου Πάνου Τζαβέλλα.
*Χριστίνα Ρόκκου λυρική σοπράνο και ακκορντεονίστα, καθηγήτρια και μαέστρος χορωδιών.
*Νίκος Απέργης ηθοποιός
*Σέργιος Γιώτης φλαουτίστας
*Βασίλης Αραμπής επαγγελματίας στο μπουζούκι
*Δέσποινα Παπαδημητράτου ηθοποιός
*Έλενα-Γιασεμή Καριώτη σοπράνο
*Η χορωδία του κεφαλονίτικου συλλόγου «Εύγερος»
*Η χορωδία της μουσικής σχολής Τσεσμελή
-Οι ομιλίες-
*Με ένα θερμό καλωσόρισμα της Ντίνας Εξάρχου στις εκδόσεις Καλέντη ξεκίνησε την ομιλία της η εκδότρια Κέλλυ Ιωαννίδου.
«Θεωρώ εύνοια της τύχης-είπε- αυτή την εκδοτική συνάντηση διότι με αυτό τον τρόπο μου δόθηκε η δυνατότητα να βιώσω την μέθεξη με την διαίσθηση και το συναίσθημα της ποίησής της και με την αποκαλυπτική απεικόνιση ενός κόσμου που πολλές φορές μας διαφεύγει… Ο Μπόρχες έχει πει ότι η ποίηση είναι η αναπάντεχη χρήση της γλώσσας. Πράγματι, η γλώσσα είναι το εργαλείο με το οποίο ο νους επικοινωνεί έννοιες τις οποίες έχει αντιληφθεί και αναλύσει και η επικοινωνία αυτή χρειάζεται την ιδιαίτερη ικανότητα και χρήση της γλώσσας, την επινόηση και την στοίχιση των λέξεων, την ευφωνία και τον ρυθμό που δίνει η αντιστοίχιση του πραγματικού με την λειτουργία της αντίληψης. Η ποίηση για μένα είναι μια μαγεία που όταν σε αγγίζει σε μεταμορφώνει… Σύμφωνα με τον Βολταίρο διερωτάται κανένας πως η ποίηση όντας τόσο λίγο απαραίτητη στον κόσμο κατέχει μια τόσο υψηλή βαθμίδα ανάμεσα στις καλές τέχνες. Η ποίηση είναι η μουσική της ψυχής και προ πάντων ψυχών μεγάλων και αισθαντικών. Έτσι είναι η ποιητική συλλογή της Ντίνας Εξάρχου. Ποίηση γεμάτη έντονα συναισθήματα…».
*«Η Ντίνα Εξάρχου δεν έχει ανάγκη από «κλεμμένη δόξα»-τόνισε στην ομιλία του ο Παναγιώτης Μήλας- διότι είναι αυτόφωτο αστέρι της πένας…Η ίδια λέει ότι ο αγαπημένος της ποιητής είναι ο Καβάφης. Όμως στην πραγματικότητα ο αγαπημένος της είναι άλλος. Είναι ο θεός της δημοσιογραφίας. Αυτός ο διαβολικός θεός που την κάνει να μετατρέπεται από μια τρυφερή ψυχή που είναι σε ένα άγριο θηρίο. Ένα θηρίο που δεν άφηνε και δεν αφήνει τίποτα να μείνει στο σκοτάδι… Η Εξάρχου είναι μια δημοσιογράφος μοναδικής ποιότητας με αληθινό επαγγελματικό ανάστημα και πλείστες πρωτοσέλιδες επιτυχίες και αποκλειστικότητες. Δεν χαρίζεται σε κανένα, δεν συμβιβάζεται, δεν υποκύπτει, δεν κάνει δεύτερες σκέψεις, δεν αφήνει κανέναν παραβατικό να πάρει ανάσα όσο ψηλά κι αν βρίσκεται. Έχει μια συμπεριφορά που εμπνέει. Ξεχωρίζει ως αξιαγάπητο πρόσωπο. Είναι επαναστάτρια αλλά πολύ ζεστή, αξιοπρεπής και απέραντα αυθεντική. Αυτό που την χαρακτηρίζει είναι η φωτεινότητα, η έντονη παρουσία και η αναμφισβήτητη ευφυία της… Τα βιβλία της έχουν κερδίσει τους αναγνώστες. Είναι γραμμένα με γραφή αξιοθαύμαστα λιτή, ιδιαιτέρως εύστοχη και κομψά αυστηρή. Με τη γραφή αυτή η Ντίνα απελευθερώνει συνεχώς το εντυπωσιακό και γοητευτικό ταλέντο της. Την αρχή την έκανε σε χρόνια δύσκολα το 1970 με το έργο της «Τα ποιήματά μου». Με εκείνο το βιβλίο έκανε τα πρώτα της βήματα στον χώρο της ποίησης και συνεχίζει σήμερα με το έκτο βιβλίο της την «Κλεμμένη Δόξα». Πάντα, από τότε μέχρι και τώρα, ακολουθούσε την ίδια συνταγή, χρησιμοποιούσε τη δημοσιογραφική γλώσσα και τη δημοσιογραφική μέθοδο και πάντα είχε ως πρωταγωνιστή τον άνθρωπο…».
*Ο Νίκος Πολίτης ξεκινώντας την ομιλία του έκανε γνωστό το «χούι» του-όπως το αποκάλεσε- ότι διαβάζοντας ένα λογοτεχνικό έργο δεν στέκεται τόσο στο τι λέει αλλά στο πως το λέει και τόνισε ότι διαβάζοντας τα έργα της Ντίνας Εξάρχου τα «πως» τους τον γοητεύουν. Για την «Κλεμμένη Δόξα» είπε ότι καλύπτεται πλήρως και από τους δύο κυριότερους ορισμούς της ποίησης που μας είναι σήμερα γνωστοί. Ο πρώτος ορισμός λέει ότι η ποίηση είναι η υπέρτατη μορφή της συγκινησιακής χρήσης της γλώσσας. Ο δεύτερος ορισμός λέει ότι η ποίηση είναι μουσική σκέψη δηλαδή σκέψη που εκφράζεται από το πνεύμα το οποίο εισχώρησε στην πλέον ενδόμυχη πτυχή, στην καρδιά ενός γεγονότος ή ενός πράγματος. « Η Ντίνα Εξάρχου-είπε ο ομιλητής-κατέχει άριστα και χειρίζεται συγκινησιακά την ελληνική γλώσσα. Η «Κλεμμένη Δόξα» βγαίνει πηγαία από το μυαλό και την ψυχή της Ντίνας. Είναι κατάμεστη από μουσική και μάλιστα με προσωπικό και πρωτόγνωρο τρόπο. Περιέχει μέτρο, ρυθμό και αρμονική συνήχηση φαινομενικά διαφορετικών μεταξύ τους νοημάτων. Έχουμε να κάνουμε με καθαρά προσωπικό και κυρίως εσωτερικό μέτρο και ρυθμό. Η μετρική της Ντίνας περιέχει και στοιχεία προσωδίας στην οποία στηριζόταν η αρχαία ποίηση. Κάποια σημεία της «Κλεμμένης Δόξας» καθώς τα διάβαζα μου θύμισαν δυο αρχαίες Ελληνίδες ποιήτριες του πέμπτου αιώνα προ Χριστού την Τελέσιλλα και την Θεανώ. Αν ζούσαν σήμερα και οι δύο και διάβαζαν Εξάρχου θα ήταν οι πρώτες που θα την χειροκροτούσαν θερμά…».
*«Κλέφτρα της ποίησης» αποκάλεσε η Σοφία Βούλτεψη την ποιήτρια της «Κλεμμένης Δόξας». Και εξήγησε τον χαρακτηρισμό: «Αυτή είναι η κωδική ονομασία των γυναικών που κατόρθωσαν να κουρσέψουν το πιο αρματωμένο ίσως ανδρικό οχυρό την ανδρική δηλαδή αποκλειστικότητα μόνον αυτοί να γεννούν παιδιά του νου με τις γυναίκες να δικαιούνται να γεννούν μόνο βιολογικά παιδιά. Οι γυναίκες συγγραφείς και ποιήτριες-τόνισε η Σοφία Βούλτεψη-έρχονται από πολύ μακριά. Έρχονται από την προφητεία του Αρθούρου Ρεμπό ότι «θά ‘ρθουν και οι ποιήτριες όταν συντριβεί το καθεστώς της γυναικείας σκλαβιάς». Έρχονται από τη Σιμόν ντε Μποβουάρ. Έρχονται και από την Βιρτζίνια Γουλφ που εύστοχα αναρωτιέται τι θα είχε γίνει αν στη θέση του Σαίξπηρ είχε γεννηθεί ένα εξίσου προικισμένο κοριτσάκι για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο Σαίξπηρ δεν θα υπήρχε ποτέ. Έρχονται από την Αρσινόη Παπαδοπούλου που τόλμησε τον 19ο αιώνα να δημοσιεύσει τα διηγήματά της και δέχθηκε σκληρή κριτική από τον Ροίδη ο οποίος είχε επιτεθεί και στην πρώτη Ελληνίδα δημοσιογράφο Καλλιρόη Παρέν. Έρχονται από την Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου την πρώτη Ελληνίδα πεζογράφο στην οποία επετέθη ο Σταύρος Βουτυράς. Έρχονται από τη Γεωργία Σάνδη και την Μαρία Πολυδούρη, από την Μυρτιώτισσα και την Μελισάνθη, από την Αθηνά Ταρσούλη και την Κατίνα Παίζη. Έρχονται από τον Άλκη Θρύλο την Ελένη Ουράνη που ανδρικό όνομα διάλεξε για να αποκτήσει το δικαίωμα να γράφει. Έρχονται από τη Ζωή Καρέλλη που μας χάρισε το πιο φεμινιστικό ποίημα όλων των εποχών με τον εύγλωττο τίτλο «Η Άνθρωπος». Κι αυτές με τη σειρά τους έρχονταν από τη Σαπφώ και την Κορίννα την ποιήτρια δασκάλα του Πινδάρου που νίκησε τον μαθητή της σε ποιητικούς αγώνες και εκείνος την αποκάλεσε «γουρούνα»!
*Για τα μελοποιημένα ποιήματα της «Κλεμμένης Δόξας» μίλησε ο Βασίλης Αντωνάκης χαρακτηρίζοντας τα τραγούδια «πολύ δυνατό, πολύ αρμονικό αγκάλιασμα» στίχων και μουσικής για να τον επιβεβαιώσει λίγο αργότερα ο συνθέτης των τραγουδιών Πέτρος Μπεράτης δηλώνοντας στο ακροατήριο «έγινα συνθέτης διαβάζοντας την ποίηση της Ντίνας Εξάρχου». «Ως άνθρωπος του ραδιοφώνου-τόνισε ο Βασίλης Αντωνάκης- αλλά και ως ακροατής του ραδιοφώνου αναρωτιέμαι γιατί αυτά τα εξαιρετικά κομμάτια που θα ακούσετε σε λίγο και όχι μόνον αυτά αλλά και πολλά άλλα που γράφτηκαν από εξαιρετικούς δημιουργούς δεν έχουν θέση στο σημερινό ραδιόφωνο…Δυστυχώς αυτό που μετράει στο ραδιόφωνο σήμερα είναι αυτό που πουλάει, αυτό που είναι εμπορικό, αυτό που είναι σουξέ. Πριν από πολλά χρόνια ο Άγγλος ποιητής Ρόμπερτ Γκρέιβς είχε πει ότι η ποίηση δεν έχει καθόλου χρήμα αλλά και το χρήμα δεν έχει καθόλου ποίηση. Τα λόγια του είναι πάντα επίκαιρα…». Παραδίδοντας τη σκυτάλη της εκδήλωσης στους καλλιτέχνες ο Βασίλης Αντωνάκης είπε: «Τα τραγούδια της Ντίνας Εξάρχου και του Πέτρου Μπεράτη το μόνο που μπορούν να φέρουν είναι η ποιότητα και η κατάθεση της ψυχής των δημιουργών τους. Αυτό που θα φέρουν ίσως είναι μια φωτεινή λεπτή γραμμή στον απέναντι τοίχο, μια φωτεινή γραμμή που πέρασε μέσα από το μισόκλειστο πατζούρι ενός παραθύρου. Σπρώξτε τα πατζούρια, ανοίξτε τα παράθυρα, ανοίξτε τα αφτιά σας και καλή ακρόαση…».