Με φιλήσανε οι τσούλες

Συλλογή διηγημάτων.

«Στιγμές» από τη ζωή των εσωτερικών μεταναστών στην Αθήνα του 1950 και του 1960. Εκδόσεις «Δωρικός» 1999 (εξαντλημένο)

 

ΚΡΙΤΙΚΕΣ

 

* «Δεκαεπτά σπαρταριστές ιστοριούλες με μνήμες από μια ηλικία μυθική».

Νίκος Ντόκας «Ελευθεροτυπία»

 

* «Δεκαεπτά στιγμιότυπα όχι μιας Άνοιξης, αλλά μιας πολύ οδυνηρής εποχής. Δεκαεπτά στιγμιότυπα με ανάγλυφο το αίσχος μιας καταπιεστικής κοινωνίας. Λογοτεχνικό έργο, που μπορεί να χαρακτηρισθεί κοινωνιολογική μελέτη αυτής της εποχής».

  Άννεκε Ιωαννάτου 902 TV, εκπομπή «Σελίδες γνώσης»

 

* «Ιδιόρρυθμο βιβλίο»!

Χριστόδουλος, αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος (μακαριστός)

 

*«Η δημοσιογράφος Ντίνα Εξάρχου ακολουθεί το παράδειγμα προγενέστερων συναδέλφων της. Μόλις κατέθεσε τον δημοσιογραφικό κονδυλοφόρο, έλαβε τον λογοτεχνικό, τον οποίο μάλιστα χειρίζεται με ιδιαίτερη χάρη. Και ιδού το δημιούργημά της στις προθήκες των βιβλιοπωλείων. Πρόκειται για 17 στιγμιότυπα από την παιδική και την μαθητική της ζωή μιας δεκαεπταετίας (1950-1967). Μιαν εποχή μεγάλων γεγονότων, που άλλαξαν τις συνθήκες και τον τρόπο ζωής πολλών Ελλήνων. Ο συγκλονισμός από την εσωτερική μετανάστευση, που εν πολλοίς ερμηνεύει τη μετατροπή της Αθήνας και άλλων αστικών κέντρων σε απρόσωπες μεγαλουπόλεις. Η συγγραφέας ακολούθησε το παράδειγμα και άλλων εν δημοσιογραφία συναδέλφων π.χ. του Δημήτρη Γκιώνη και του Λευτέρη Παπαδόπουλου, που πρόσφατα έδωσαν αξιόλογα βιβλία με κείμενα αναφερόμενα σε αντίστοιχες εποχές, όπου είχαν μάλιστα και σημαντική εκδοτική επιτυχία. Τα αφηγήματα της Εξάρχου έχουν και γλωσσική καλαισθησία και τεχνική οικονομία εκ δημοσιογραφίας κληρονομημένη και μιαν ευαισθησία που μεταδίδεται στον αναγνώστη».

Γιώργος Ματζουράνης «Αυγή»

 

* «Ύφος τρυφερό και ανθρώπινο. Τα πλεονεκτήματα του βιβλίου: Η αλήθεια του και ο τρόπος γραφής του. Γιατί να το διαβάσουμε; Διότι αποτελεί μια τοιχογραφία της κοινωνίας μας».

Ελένη Γκίκα «Έθνος της Κυριακής»

 

* «Προσφιλεστάτη κ.Εξάρχου, είναι κρίμα που ευρίσκεσθε έξω από τις μεγάλες εφημερίδες. Θα μπορούσατε να προσφέρετε πολλά στην κοινωνία με τον κρυστάλλινο λόγο σας, με το δημοσιογραφικό ήθος σας, με την πολυγνωσία σας και με την οξύγραφο πέννα σας…».

Ευστάθιος μητροπολίτης Μονεμβασίας και Σπάρτης

 

* «Μια εξαιρετική συνάδελφος, συντάκτρια επί χρόνια του «Ρ» με πολλά αξέχαστα ρεπορτάζ και καυτές έρευνες για λαικά θέματα και προβλήματα, η Ντίνα Εξάρχου, επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές: Η δημοσιογραφική οικογένεια γεννά συγγραφείς. Η Ντίνα Εξάρχου, μετά τη συνταξιοδοτική έξοδό της από το επάγγελμα, δεν άφησε την ταλαντούχα πένα της οκνή στις δημοσιογραφικές δάφνες της. Αντίθετα τη βούτηξε στα ανεξίτηλα μελάνια της μνήμης των παιδικών και εφηβικών χρόνων της, την ακόνισε περισσότερο πάνω στην ιδεολογική της συνέπεια και στην ασκημένη κοινωνική αντίληψη της, τη στόλισε με χρώματα, τόνους και ρυθμούς δικών της βιωμάτων και οικείων της, με την καθημερινή γλώσσα του λαού και με γυναικεία ευαισθησία και χάρη και την άφησε να ιχνογραφήσει 17 ανθρώπινες στιγμές, που φωτογραφίζουν τον λαό μας από τις αρχές του ΄50  μέχρι το 1967. «Με φιλήσανε οι τσούλες» λέει το αθώο κοριτσάκι μιας από τις 17 ιστορίες του βιβλίου, τις γλαφυρότατα, συγκινητικά, με πολύ χιούμορ, αλλά και πικρό σαρκασμό γραμμένες. Και ίσως να είναι το ίδιο κοριτσάκι που εικονίζει η φωτογραφία του εξωφύλλου. Φωτογραφία που ενδυματολογικά παραπέμπει στις αρχές της δεκαετίας του ΄50. Τότε που η οικογένεια της Ντίνας Εξάρχου ήταν «μία από τις χιλιάδες οικογένειες της ελληνικής επαρχίας που ξεριζώθηκαν από τη φτώχεια και τον εμφύλιο πόλεμο και μεταφυτεύθηκαν στην Αθήνα», όπως λέει στο βιβλίο της προλογίζοντας τις 17 «στιγμές» αγώνα για ένα καλύτερο αύριο. Αγώνα για το μεροκάματο, για ένα κεραμίδι να βάλει η φαμίλια στο κεφάλι της, για να σπουδάσουν τα παιδιά, να προκόψουν, να παντρευτούν. Αλλά και «στιγμές απλοικότητας, συντηρητισμού, αφέλειας, αυταρχισμού, καχυποψίας, υπερβολής, παραλογισμού». Στιγμές μεγάλων και παιδιών, από τα οποία μόνον ένα δεν ζει, το κορίτσι με την κοτσίδα, μετανάστρια στην Αμερική, που πέθανε πρόωρα. Παιδιά της γενιάς των πενηντάρηδων, κάποιοι από τους οποίους, επιτυχημένοι σήμερα, ξέχασαν και άλλαξαν εντελώς τη λαική τους ρότα…».

Αριστούλα Ελληνούδη «Ριζοσπάστης»

 

* «Τα διάβασα και μου άρεσαν πάρα πολύ αυτά τα διηγήματα. Συγκινήθηκα πάρα πολύ…».

Κώστας Αρβανίτης ΕΡΑ 1, εκπομπή «Ο πρωινός είναι αλλοιώς»

 

* «Ένα βιβλίο έκπληξη!»

«Ελεύθερος Τύπος»

 

* «Λέει ο Σεφέρης κάπου «προτιμώ μια στάλα αίμα από μια θάλασσα μελάνι». Το διήγημα στο βιβλίο της κ.Εξάρχου που έχει τον τίτλο «Μην ενοχλείτε την κυρία από κάτω» είναι ακριβώς μια στάλα αίμα. Είναι μια πολύ όμορφη ιστορία από αυτές που δεν τολμάνε να αγγίξουνε πολλοί και λιγότερο ακόμα τολμάνε να τις βγάλουνε στο ραδιόφωνο…».

Γιώργος Παπαζαχαρίου ΕΡΑ Εθνικό Δίκτυο, εκπομπή «Πάντα ανοιχτά, πάντα άγρυπνα»

 

*«Ένα βιβλίο κόσμημα. Το διάβασα μονορούφι και ένοιωσα οργή ασυγκράτητη. Αν είναι ποτέ δυνατόν, σκέφτηκα, να είναι η Ντίνα συνταξιούχος δημοσιογράφος με τέτοια πένα! Όχι τόσο για την Ντίνα, όσο για την ίδια την ελληνική δημοσιογραφία. Οι γλαφυρές περιγραφές της στο βιβλίο μάς ανοίγουν διάπλατα τη θύρα για την κατανόηση των όσων συμβαίνουν γύρω μας. Έτσι διακρίνεται ένας δημιουργός από ένα γραφειοκράτη. Ο πρώτος χαράσσει δρόμους. Ο δεύτερος παραμένει αιώνιος διεκπεραιωτής προσπαθώντας μονίμως να κλείσει τον δρόμο του οραματιστή…».

Ελένη Κυπραίου «Βραδυνή»